Od kilku lat niesłabnącym zainteresowaniem cieszy się integracja sensoryczna, która związana jest z prawidłowym przetwarzaniem wrażeń zmysłowych. Zajęcia i ćwiczenia sensoryczne są skutecznym sposobem wspierania prawidłowego rozwoju dzieci.
Rodzice coraz częściej słyszą o zaburzeniu integracji u swojego dziecka. Choć nazwa brzmi trochę tajemniczo, zacznijmy od samego początku: Co to jest integracja sensoryczna? Jest to zdolność dziecka do odczuwania i odpowiedniego reagowania na informacje dostarczane z otoczenia i własnego ciała. Bodźce wzrokowe, słuchowe, dotykowe, pochodzące z ruchu, węchowe, smakowe muszą składać się w spójną całość. Dzięki temu możliwe jest odpowiednie zachowanie się w danej sytuacji. Po właściwej integracji zmysłów dziecko porusza się w sposób skoordynowany, potrafi skupić uwagę na zabawie, a także nawiązuje prawidłowe relacje społeczne.
Integracja sensoryczna jest także podstawą prawidłowego rozwoju mowy, wrażliwości emocjonalnej, czy pobudliwości ruchowej.
Objawy zaburzeń integracji sensorycznej:
– nadmierna lub zbyt mała wrażliwość na bodźce sensoryczne ( w pierwszym przypadku płacze ze względu na hałas, nie lubi myć włosów, w drugim przypadku nie reaguje na ból, nie zwraca uwagi na zimno),
– opóźniony rozwój mowy,
– niewłaściwy poziom koncentracji uwagi ( nie skupia uwagi na dłużej na jednej czynności, łatwo rozprasza się),
– nieodpowiedni poziom koordynacji ruchowej ( dziecko ma słabo równowagę, potyka się, ma problemy z łapaniem i rzucaniem piłki, ma kłopoty z ubieraniem się, używaniem nożyczek),
– nieprawidłowy poziom aktywności ruchowej ( jest nadpobudliwe lub niechętnie podejmuje zabawy ruchowe)
– trudności w zachowaniu się ( problem z przystosowaniem się do nowej sytuacji).
Terapia przez zabawę – zaburzenia integracji sensorycznej
Jeśli okaże się, że dziecko potrzebuje pomocy jej forma i rodzaj zostanie ściśle dobrany do rodzaju zaburzenia. Podczas terapii wykorzystuje się zabawki o różnych fakturach i kształtach. Terapia sensoryczna odbywa się w specjalnie wyposażonej sali terapeutycznej pod okiem wykwalifikowanego specjalisty. Zajęcia trwają po 45-60 minut raz lub dwa w tygodniu. Część zajęć odbywa się w domu pod okiem rodzica, który jest poinstruowany, co ma robić.
Terapia integracji sensorycznej jest terapią ruchu, dlatego dzieci:
– huśtają się,
– jeżdżą na deskorolce,
– skaczą na trampolinie,
– ćwiczą w suchym basenie z piłkami,
– bawią się różnymi masami plastycznymi,
– grają na instrumentach,
– ćwiczą piłkami.
Aby terapia była skuteczna i przyniosła pożądane efekty, wymaga regularnych spotkań z terapeutą. Przeważnie trwa kilkanaście miesięcy, ale zdarzają się i dłuższe ze względu na ciężkość zaburzenia lub małą częstotliwość uczęszczania na spotkania.
W zajęciach terapii integracji sensorycznej biorą udział nie tylko dzieci, ale także rodzice. Terapeuta pomaga im zrozumieć dlaczego, dziecko zachowuje się w taki, a nie inny sposób. Wyjaśnia, na czym polega problem i jak należy postępować podczas zwykłych codziennych czynności (np.zabawa), by stopniowo zmniejszać zaburzenia integracji sensorycznej.
Przykłady ćwiczeń sensorycznych do wykonywania w warunkach domowych:
• skakanie przez gumę
• zawijanie w koc lub w kołdrę i dociskanie wzdłuż ciała
• masowanie ciała przedmiotami o różnych fakturach
• grzebanie palcami w suchym makaronie, ryżu, grochu
• zginanie lub darcie gazet
• siłowanie się na ręce
• kręcenie się na obrotowym krześle
• rzucanie do celu
• ściskanie piłek rehabilitacyjnych
• pajacyki – podskoki
• zabawy z piłkami i balonami
Wyżej wymienione punkty to tylko niektóre przykłady ćwiczeń sensorycznych, które z łatwością można wykonywać w domowym zaciszu.
