Aby zapobiegać niepowodzeniom szkolnym stawia się oczekiwania wobec nauczyciela, ale również rodziców. Osoba nauczyciela wiąże się przede wszystkim z pracą dydaktyczno – wychowawczą w placówce edukacyjnej. Jego zadaniem jest poznanie uczniów w takim stopniu, aby nie było dla niego problemem ocenić, czy któryś z nich zmaga się z jakimiś trudnościami edukacyjnymi, i co to są konkretnie za trudności. W jego gestii tkwi odpowiednie dobieranie metod i form pracy, prezentowanie postawy budzącej zaufanie, pobudzanie do działania i samodzielnej pracy uczniów. Dostatecznie szybkie stwierdzenie przyczyn niepowodzeń szkolnych może stanowić realną szansę skutecznej pomocy uczniowi. Pomoc ta przybrać może między innymi formę:
– umożliwienia słabszemu uczniowi nawiązywania kontaktów z uczniem, który uzyskuje wysokie wyniki w uczeniu się
– powierzenia uczniowi, który ma trudności szkolne pewnych obowiązków związanych z danym przedmiotem
– uczęszczania ucznia na zajęcia wyrównawcze z danego przedmiotu
– długofalowego kontrolowania zadań wykonywanych przez ucznia
– ustalenia pewnych kryteriów planu pracy z wychowankiem w celu wyrobienia odpowiedniego stosunku do nauki, motywacji do samodzielności
– wskazywanie innowacyjnych metod uczenia się.
Dobrze jest, kiedy wychowawca interesuje się losem swoich uczniów, ich stanem zdrowia oraz warunkami, w których mieszkają. Dopiero odpowiednie zaznajomienie się z możliwie jak największą ilością przyczyn niepowodzeń szkolnych, pozwoli na podejmowanie odpowiednich działań w kierunku eliminowania ich. Ważnym elementem w pracy nauczyciela, który chce pomóc dziecku w niwelowaniu niepowodzeń, jest przeprowadzenie obserwacji na początku roku szkolnego, ale i później w ciągu jego trwania. Aby zapobiegać trudnościom szkolnym istotne jest również przeprowadzenie wywiadu z rodzicami oraz poznanie sytuacji rodzinnej i domowej dziecka. Poza tym konieczna jest szczegółowa analiza jego wytworów oraz otoczenie wyjątkową opieką dzieci, które mają jakiegoś rodzaju trudności. Kiedy nauczyciel widzi jakiś problem w uczniu, to jego zadaniem jest zorganizowanie jak najszybszej i skutecznej pomocy, np. zespołu wyrównawczego. Każdy wychowawca musi być w stałym kontakcie zarówno z pedagogiem, psychologiem, jak i poradnią psychologiczno-pedagogiczną, aby móc kierować do specjalisty, kiedy jest taka potrzeba. W stosunku do uczniów nauczyciel powinien być przyjazny, sympatyczny, wyrozumiały oraz cierpliwy, aby mógł pracować ze swoimi uczniami. Istotnym warunkiem jest organizowanie spotkań z rodzicami wychowanków, zarówno grupowych, jak i indywidualnych, bycie w ciągłym kontakcie, po to, aby wymieniać się spostrzeżeniami oraz uwagami dotyczącymi zachowania i umiejętności dzieci w toku nauczania. Poza tym bardzo ważne jest stosowanie ćwiczeń korektywnych, które pozwolą uczniom na systematyczną pracę, koncentrację oraz uwagę. Nauczyciel musi pamiętać o tym, że wywiera on bardzo istotny wpływ na uczniów. Jest dla nich autorytetem i wzorem godnym do naśladowania, szczególnie kiedy dziecko styka się po raz pierwszy w życiu z nauczycielem. Czasem wystarczy życzliwe spojrzenie, odpowiedni ton, aby zachęcić i zmotywować dziecko do nauki oraz aktywnego uczestniczenia w zajęciach. Nauczyciel powinien charakteryzować się cechami, które pomogą mu zorganizować plan nauczania, który pozwoli na wszechstronny rozwój każdego ucznia. Do takich cech należą:
– wiedza
– osobowość
– kompetencje interpersonalne
– skuteczność w działaniu.
Nauczyciel powinien spojrzeć czasem na problemy nie z perspektywy pedagoga, ale również i ucznia, charakteryzować się akceptowaniem wszystkich ludzi, okazywaniem szacunku wobec nich. Musi być pośrednikiem między szkołą, rodziną, środowiskiem lokalnym. Oczekiwania rodziców oraz społeczeństwa wobec nauczyciela w dzisiejszych czasach są bardzo wysokie. Pamiętajmy jednak o tym, że najważniejszym zadaniem szkoły, jak i pedagogów jest nauczanie, a wychowanie dziecko wynosi z domu…
