Nauka pisania to długotrwały proces, który wymaga od dziecka dużo wysiłku oraz wielokrotnych ćwiczeń. Trzeci rok życia dziecka to wiek, w którym można, a nawet powinniśmy rozpocząć naukę pisania z naszą pociechą, lecz warunkiem jest to, aby odbywała się ona w formie zabawy. W późniejszych latach uczenie dziecka pisania spoczywa na nauczycielu, który musi uzbroić się w cierpliwość, ponieważ jest to proces ciągły. Małe dzieci nie mają poprawnie wykształconej sprawności rąk tak zwanej małej motoryki oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej. Dlatego atrakcyjną metodą, aby przygotować małe rączki do podjęcia pisania są zajęcia manualne.
Motoryka mała to sprawność palców i dłoni. Składają się na nią takie czynności ruchowe jak:
- rysowanie
- kolorowanie
- lepienie z plasteliny, modeliny
- rzeźbienie
- pisanie
- ugniatanie czegoś w dłoni.
O sprawność manualną swojego dziecka, rodzice powinni dbać już od najmłodszych lat, ponieważ dzieci o słabo rozwiniętej motoryce małej mają problemy z poprawnym utrzymaniem sztućców, ołówka, długopisu, co w przyszłości warunkuje estetyczne pisanie. Nie rodzimy się ze sprawną motoryką. Musimy ją w sobie wykształcać w sposób nieustannego i swobodnego ruchu i działania.
Zajęcia manualne są przeznaczone przede wszystkim dla dzieci o słabo rozwiniętej sprawności rąk. Głównym celem takich ćwiczeń jest to, aby dziecko mogło później wykonywać precyzyjne ruchy rąk, co pomoże mu pisać dostatecznie szybko i czytelnie. Takie zajęcia należy prowadzić systematycznie, wraz z nauką, która będzie rozwijać i usprawniać percepcję wzrokową oraz słuchową. Ważnym elementem takich zajęć jest również relaksacja. W trakcie trwania ćwiczeń dziecko nie tylko podejmuje nowe wyzwania, ale również może rozluźnić swoje napięcie mięśniowe. Usprawniając ręce dziecka, należy pamiętać o tym, aby przechodzić od łatwiejszych do coraz trudniejszych zadań.
Możemy wyróżnić trzy grupy ćwiczeń manualnych:
1. Rozmachowe oraz rozluźnianie napięcia mięśniowego. Do takich ćwiczeń możemy zaliczyć:
- malowanie dużych szlaczków
- pogrubianie konturów figur geometrycznych
2. Usprawniające ruchy nadgarstka, dłoni i palców:
- układanie klocków
- nawlekanie koralików
- wydzieranki
- naklejanki
- stemplowanie.
3. Ćwiczenia graficzne, które są wykonywane w takiej pozycji jak przy pisaniu:
- rysowanie wzorów po śladzie
- zamalowanie kredkami małych przestrzeni
- wykonywanie dowolnych rysunków
- pogrubianie konturów np. figur geometrycznych.
Zajęcia manualne są jedną z form pracy z dzieckiem, która wspomaga jego wszechstronny rozwój i zachęca do podejmowania nowych wyzwań. Taki sposób zajęć rozwija uzdolnienia plastyczne dzieci, orientację przestrzenną oraz wdraża do działania w grupie w miłej i życzliwej atmosferze. Prace manualne dają dziecku radość dotykania, tworzenia, oglądania świata zewnętrznego. Dlatego warto spędzić czas z dzieckiem właśnie na zabawach i zajęciach manualnych nawet w warunkach domowych, ponieważ później będzie mu łatwiej podjąć naukę pisania.
