„Jeśli to zrobisz, to zobaczysz” – czy te słowa nie przypominają Wam czegoś? Czy wasi rodzice nie straszyli Was takimi wypowiedziami, jak chcieliście zrobić coś niewłaściwego, albo zachowywaliście się nie, tak jakby rodzice sobie tego życzyli? Następny cytat, który pewni każdy kojarzy ze swojego dzieciństwa to „Jak zrobisz to, o co Cię proszę, to Ci kupię to i to”. Kolejny klasyk, który towarzyszy nam po dziś.
Wstęp miał Wam pokazać, na czym się skupimy uwagę w dzisiejszym artykule. System kar i nagród stosowany jest bardzo często przez rodziców w wychowaniu swoich dzieci. Większość dzisiejszych rodziców uważa, że lepiej jest chwalić i nagradzać, niż karać.
Zaczniemy od czegoś przyjemnego, czyli od nagrody. Nagroda jak sama nazwa wskazuje, służy do tego, aby kogoś pochwalić i wynagrodzić. Nagrody mają ukształtować u dziecka właściwe zachowania, które są akceptowane w społeczeństwie. Nagroda musi być odpowiednia do zaistniałej sytuacji. Nagradzamy dziecko wtedy, kiedy faktycznie jest za co. Nie może być tak, że dziecko za zachowanie, które już powinno być w jego wieku normą, dostaje nagrodę. A dlaczego? Kiedy będziemy wynagradzać swoją pociechę, za cokolwiek to możemy się spodziewać tego, że jego motywacja wewnętrzna zmieni się tylko i wyłącznie w motywację zewnętrzną. A to nie o to chodzi. W wychowaniu musi być zachowana równowaga. Tak jak już wcześniej napisałyśmy, system nagród jest lepszy od systemu kar, ale to nie oznacza, że nie ma w nim żadnych wad. Należy pamiętać, że jeśli często i za proste rzeczy będziemy nagradzać dziecko to bardzo szybko się może do tego przyzwyczaić. Później może być też tak, że maluch może po prostu tej nagrody się domagać, a wręcz jej żądać. Jeśli zdecydujemy się na system nagród, to musimy bardzo mądrze do tego podejść.
Kara kojarzy nam się z czymś nieprzyjemnym i wywołuje negatywne emocje, zarówno u dziecka, jak i u dorosłego. Stosując system kar w wychowaniu, należy pamiętać, że naszym celem jest pokazanie dziecku zależności między czynem a karą. Dziecku musi wiedzieć, dlaczego zostało ukarane, ponieważ takie niewyjaśnienie sprawy tylko danie kary powoduje to, że dziecko nie wie za co, musi odbyć karę. System kar jest skuteczny tylko wtedy kiedy dziecko jest świadome tego, co zrobiło źle i za co ponosi konsekwencje. Rodzice, stosując kary, muszą być bardzo czujni i konsekwentni. Nie może być takiej sytuacji, kiedy dziecko jest raz karane, a raz nie. Konsekwencja jest podstawą. Dla swoich dzieci jesteście autorytetami jako rodzice, dlatego rozsądne i właściwe karanie ich przyniesie odpowiednie rezultaty. Kara powinna być proporcjonalna zarówno do czynu, jak i temperamentu oraz wrażliwości dziecka.
System kar i nagród wciąż cieszy się powodzeniem wśród rodziców. Zachęcamy do tego, aby nagród było więcej niż kar, ale wszystko należy robić z umiarem i rodzicielską mądrością. Pamiętajcie, że to Wy znacie swoje dzieci najlepiej.