Zaburzenia emocjonalne u dzieci. Pewnie nie raz zauważyliście, że czasem dziecko zachowuje się, nie tak jak powinno, choć jest zdrowe, sprawne fizycznie, inteligentne. Na zachowanie dzieci ma wpływ wiele czynników: rozwój, wychowanie, doświadczenia życiowe, zdrowie fizyczne oraz EMOCJE.
Na tych ostatnich zaraz skupimy się bardziej. Zaburzenia emocjonalne to nieprawidłowe reakcje emocjonalne na czynniki zewnętrzne. My napiszemy Wam o sytuacjach, które zauważyłyśmy w swoich szkołach. Pracujemy w szkole integracyjnej, gdzie na co dzień spotykamy dużą ilość dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi. Dlaczego tak się dzieje i jak pomóc takim dzieciom? Zaraz się dowiecie!
Jedną z głównych oznak zaburzeń emocjonalnych w zachowaniu dzieci jest gwałtowny wybuch złości, który może mieć formę słownego lub fizycznego ataku na inną osobę, a także niszczenie przedmiotów. Czasami bywa tak, że dzieci kierują złość na samego siebie, zadając sobie:
– ból fizyczny (np. uderzając głową lub ręką w ścianę);
– ból psychiczny – niszcząc swoją rzecz, która jest dla nich wartościowa.
Wybuch złości może mieć także formę „obrażania się”, ucieczki lub ukrycia w niedostępnym miejscu. Dzieci, które mają zaburzenia emocjonalne, o wiele częściej przeżywają emocje złości i lęku. Mają problemy z wyrażaniem tych uczuć w sposób właściwy. Zaburzenia emocjonalne powodują problemy wychowawcze.
Jakie czynniki mogą przyczynić się do zaburzeń emocjonalnych u dzieci?
1) środowisko rodzinne:
– model rodziny (rodzina rozbita, wielodzietna,zdekonstuowana);
– kiepska sytuacja materialna;
– atmosfera domowa;
– niekorzystne warunki bytowa;
– nadopiekuńczość rodziców;
– stosowanie niewłaściwych kar;
– problemy z komunikacją, to tylko niektóre przykłady.
2)środowisko pozarodzinne (przedszkole i szkoła):
– niekorzystne relacje z kolegami i nauczycielem;
– rywalizacja;
– nadmierne oczekiwania;
– negatywny stosunek nauczyciela do ucznia.
3) przeżycie traumatycznych sytuacji życiowych:
– śmierć członka rodziny;
– ciężka choroba dziecka lub członka rodziny;
– rozwód rodziców;
– przeżycie silnego zagrożenia;
– utrata bliskiej osoby.
Przyczyny zaburzeń emocjonalnych najczęściej tkwią w środowiskach rodzinnych dzieci. To w rodzinie dziecko uczy się sposobu wyrażania emocji. Obserwuje zachowania rodziców przezywających różne stany emocjonalne i nieświadomie ich naśladuje. To rodzina jest fundamentem wychowania dziecka. W niej dziecko zdobywa podstawowe informacje na temat samego siebie. Myślenie o sobie, że jest się dobrym i wartościowym człowiekiem, jest stanem przyjemnym. Dziecko, które poddawane jest ciągłej krytyce i za wysokim wymaganiom, którym nie jest w stanie sprostać, jest przekonane o własnej bezwartościowości. Towarzyszą mu niepożądane emocje: lęk, złość, bezradność. Dziecko, u którego przeważają emocje negatywne żyje w atmosferze konfliktów, braku poczucia bezpieczeństwa, krytyki, częstych kar.
ABY POMÓC DZIECKU Z ZABURZENIAMI EMOCJONALNYMI trzeba:
-starać się je zrozumieć;
-pomagać dziecku odkryć jego wartości;
-pokazać mu, jak ma poradzić sobie z trudnymi uczuciami, kontrolować je;
-wykazać się cierpliwością;
-uczyć dobrego myślenia o sobie, wskazywać jego talenty, mocne strony;
-współpracować z psychologiem, pedagogiem.
Każdy z nas codziennie przeżywa cały wachlarz emocji. Stan emocjonalny może zmienić się z minuty na minutę. Osoby dorosłe wiedzą, jak mają poradzić sobie z nieprzyjemnymi emocjami, dzieci dopiero się tego uczą. Musimy być cierpliwymi rodzicami, nauczycielami, pedagogami. Rozmawiać z dziećmi i zawsze podać im pomocną dłoń, gdy tego potrzebują.