Otrzymywanie nagród to dość przyjemna rzecz. Niestety trzeba robić to umiejętnie, gdyż niewłaściwie dawane nagrody mogą wyrządzić dzieciom krzywdę i zabić ich motywację wewnętrzną.
Naszym zdaniem są 3 sytuacje, kiedy to rodzice, jak i nauczyciele powinni stosować nagradzanie:
• kiedy dziecko musi zmierzyć się z nieprzyjemnym wyzwaniem;
Czasem w życiu spotykają nas niemiłe, nieprzyjemne zdarzenia, którym trzeba stawić czoła. Z dzieckiem jest tak samo. Mamy tu przede wszystkim na myśli jakieś zabiegi medyczne- pobranie krwi, inhalacje itd. Często spada to na nas znienacka, a my nie mamy czasu przygotować na to dziecka. Warto wtedy sięgnąć po nagrodę, aby odwrócić uwagę malucha od nieprzyjemnej sytuacji.
• gdy wykona coś samo z siebie;
Kiedy zaczniesz nagradzać je za aktywność, którą jest zainteresowane (np.rysowanie), łatwo możesz zniszczyć jego motywację wewnętrzną. Dziecko poczuje się docenione, gdy dostrzeżesz jego starania ot, tak. Nigdy nie stosuj zwrotu: jak zrobisz czynność x, to dostaniesz…
• gdy dziecko spotka trudność w wykonaniu złożonego zadania;
Mamy tu na myśli długofalowy proces, jakim jest zaburzenie mowy, bądź terapia ręki czy terapia dysleksji. Są to procesy, które trwają długo. Dzieci mogą napotkać na swojej drodze wiele trudności i być zniechęcone do dalszej pracy. Nagradzanie w tym momencie, też powinno być już ostatnią deską ratunku, szczególnie jeśli chodzi o naklejki. Musimy popatrzeć, czy prezentowany materiał jest dla dziecka atrakcyjny i ciekawy. Czy przypadkiem nie za dużo od niego wymagamy?
Dlaczego przeszkadza nam system naklejkowy?
Nagradzanie dzieci za pomocą naklejek wrzuca wszystkie dzieci do jednego worka. Musimy jednak pamiętać, że każde dziecko jest inne, wyjątkowe, ma inne predyspozycje, umiejętności. Zazwyczaj nauczyciele stosują naklejki, bo chcą, aby dzieci były grzeczne na zajęciach. Takie podejście od razu skazane jest na porażkę. Dla jednego dziecka nie będzie żadnego problemu ze spokojnym wysiedzeniem 20 minut, a dla drugiego okaże się to zadanie niewykonalne (pomimo motywacji i starań). Jedno dziecko dostanie naklejkę za nic, a drugie jej nie dostanie, choć być może bardziej na nią zasługiwało.
Nagradzanie dzieci nigdy nie jest prostą sprawą. Trzeba robić to rozważnie i umiejętnie. Przy rozdawaniu nagród musimy mieć indywidualne podejście. Rodzice mają tutaj ułatwione zadanie, gdyż najlepiej znają swoje dziecko. Jeśli chodzi o nagradzanie dzieci w grupie przedszkolnej, czy szkolnej to sprawa jest o wiele bardziej złożona, niż nam się wydaje. Kiedy w grupie jest 25 osób, czasami trudno o indywidualizm. Naszym zdaniem lepsza w tej sytuacji jest pochwała słowna. Choć zdajemy sobie sprawę z tego, ile ludzi, tyle różnych opinii.
Kiedy nagradzać dziecko?
